Egitim Çalisanlari Emeginin Tam Karsiligini Alamadigini Düsünüyor
Genel Baskanimiz Ahmet Gündogdu, toplumlarin uygarlik düzeyinin, ögretmene verdigi degerle ölçüldügünü ifade ederek, “Ögretmenlerimizin bir türlü çözülemeyen sorunlarina ve maddi sikintilarina bakilirsa, uygarlik düzeyimizin düzeysizlikten öteye gitmedigi gün gibi ortadadir” dedi.
Gündogdu, 24 Kasim Ögretmenler Günü dolayisiyla yaptigimiz ‘Ögretmenlerin Meslek Memnuniyeti Arastirmasi’ni Ilci Otel’de düzenledigi kahvaltili basin toplantisiyla açikladi. Gündogdu, basta ögretmenler olmak üzere egitim çalisanlarinin onlarca sorunu bulundugunu, ayaküstü demeçlerle çözüm aranan ve yildan yila devreden bu sorunlarin neredeyse içinden çikilmaz bir yumak haline geldigini söyledi.
Türkiye’nin en büyük sorunun egitim oldugunu, bu alandaki basarinin hem sistemin hem de çalisma kosullarinin degistirilmesiyle yakalanabilecegini anlatan Gündogdu, sinav esasli egitim politikasindan vazgeçilmesi gerektigini dile getirerek, “Sinavlar, amaç olmaktan çikmali ve hayata hazirlayan yeni bir egitim sistemine geçilmeli. Egitim çalisanlarinin kosullari iyilestirilmeli. Bu konularda en kisa zamanda düzenlemeler yapilmali” seklinde konustu.
1930’lu yillardan bu yana egitimde ciddi bir degisim yasanmasina ragmen ögretmenlerin sorunlarinda nitelik olarak bir degisiklik meydana gelmedigini kaydeden Gündogdu, sözlerini söyle sürdürdü:
“Cumhuriyetin ilk yillarinda da yine ayni sorunlarin dile getirildigine bakilirsa aradan geçen 85 yilda ögretmen sorunlarinin çözümüne iliskin derinligine çalismalar yapilmadigi görülmektedir. Egitim çalisanlarinin yasadigi sorunlar, çözümlenmesi mümkün sorunlardir ancak bu sorunlarin çözümü için yeteri kadar çalisilmamis, palyatif tedbirlerle geçistirilmistir.
Ögretmen açigi sorunu, onbinlere ihtiyaç duyulacak sekilde varligini devam ettirmektedir. Ancak ögretmen açigi sözlesmeli, vekil, ücretli ögretmen alimiyla kapatilmaya çalisilmaktadir. Ögretmenin vekili, sözlesmelisi, ücretlisi olmaz. Doktorun, hâkimin, polisin vekili, sözlesmelisi, ücretlisi olmadigi gibi ögretmenin de olmaz, olmamalidir. Vekil ve ücretli ögretmenlik uygulamasina son verilmeli, mevcut sözlesmeliler de derhal kadroya geçirilmelidir. Bölgelerarasi ögretmen dagiliminda dengesizlik vardir. Bazi yerler kadrolu, tecrübeli ögretmenle egitim-ögretim yapiyorken, bazi yerlerde ya ögretmen açigi had safhada ya da stajyer, asker ögretmen agirligi var.”
Kalkinmada öncelikli yörelerde ögretmen ihtiyacinin karsilanamamasi nedeniyle ögretmenlerin bu yörelere zorunlu olarak gönderildigini anlatan Gündogdu, “Buna ragmen açik kapatilamamaktadir. Ögretmenlerin söz konusu yörelerde çalismasi için tesvik uygulanmalidir. Bunun için de kalkinmada öncelikli yöre tazminati verilmelidir. Bu uygulama, sorunu büyük oranda çözecektir. Bu yörelerde çalisan ögretmenlerin çocuklarina egitim bursu verilmesi uygulanmasina gidilmelidir” diye konustu.
Gündogdu, ögretmen kariyer basamaklari ile ilgili olarak 2005 yilinda çikarilan kanun çerçevesinde uzman ögretmenlik sinavinin yapildigini ancak basögretmenlik sinavinin henüz yapilamadigini dile getirerek, “Basögretmenlik ve uzman ögretmenlik sinavi biran önce yapilmalidir. Ögretmen camiasi bu sinavlarin acilen yapilmasini beklemektedir” ifadesini kullandi.
“Yarinlarimizi emanet ettigimiz ögretmenler beslenme, barinma, isinma, giyim, saglik ve egitim masraflarini karsilayamayinca ek is yapmak zorunda kaliyorlar” diyen Gündogdu, sunlari söyledi: “Geçim sikintisi yasayan ögretmenlerden verimli olmalarini beklemek haksizlik olur. Çünkü sikinti çeken bir insan baskalarina faydali olamaz ve sorunlari çözemez.
Egitim kadrolari yaptiklari isin önemsenmesini, kendilerine deger verilmesini beklemektedir.
Türkiye’yi yöneten Cumhurbaskani’ni, Basbakani, bakanlari, milletvekillerini, bürokratlari kisaca ülkede söz ve yetki sahibi herkesi ögretmen yetistiriyor, ancak bu kesimlerden gereken ilgiyi görmemek üzüntüyle karsilaniyor.”
Gündogdu, tüm egitim çalisanlarinin Ögretmenler Günü’nü kutlayarak, görevinin basindayken hayatini kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakinlarina ise bassagligi diledi.
Ögretmenlerin Meslek Memnuniyeti Arastirmasi
Genel Baskanimiz Ahmet Gündogdu, toplantida; her bölgeden, o bölgenin karakteristik özelliklerini temsil eden Istanbul, Ankara, Izmir, Antalya, Gaziantep, Samsun ve Erzurum’da görev yapan bin 553 ögretmenle yüz yüze anket teknigi kullanarak yaptigimiz Ögretmenlerin Meslek Memnuniyeti Arastirmasi’nin sonuçlarini da açikladi.
Gündogdu, ögretmenlerin yüzde 65’inin mesleklerinden memnun, yüzde 26’sinin kismen memnun oldugunu, yüzde 9’unun ise memnun olmadigini vurguladi.
Gündogdu’nun açikladigi arastirmanin önemli basliklari söyle:
-Ögretmenlerin mesleki memnuniyet durumlari yaslarina göre incelendiginde; 21-28 yas arasi ögretmenlerin yüzde 58’inin memnun, yüzde 10’unun memnun olmadigi, yüzde 32’sinin de kismen memnun oldugu görülmektedir.
-Ögretmenlerin mesleki memnuniyet durumlari okuldaki çalisma durumlarina göre incelendiginde; sözlesmeli ögretmenlerin yüzde 74’ünün ögretmenlik mesleginden memnun olduklarini fakat sözlesmelilik durumundan rahatsizlik duyduklarini ifade etmislerdir. Sözlesmeli ögretmenlerin yüzde 8’inin memnun olmadigi, yüzde 18’inin kismen memnun oldugu görülmektedir. Kadrolu ögretmenlerin yüzde 63’ünün memnun, yüzde 9’unun memnun olmadigi ve yüzde 28’inin de kismen memnun oldugu görülmektedir. Vekil ögretmenlerin yüzde 76’sinin memnun, yüzde 13’ünün memnun olmadigi, yüzde 11’inin de kismen memnun oldugu ortaya çikmaktadir.
-Ögretmenlerin mesleki memnuniyet durumlari görev yaptiklari illere göre incelendiginde; Istanbul’da çalisan ögretmenlerin yüzde 61’inin memnun, yüzde 8’inin memnun olmadigi ve yüzde 30’unun da kismen memnun oldugu ortaya çikmistir. Ankara’da çalisan ögretmenlerin yüzde 58’inin memnun, yüzde 11’inin memnun olmadigi ve yüzde 30’unun da kismen memnun oldugu görülmektedir. Izmir’de çalisan ögretmenlerin yüzde 75’inin memnun, yüzde 4’ünün memnun olmadigi ve yüzde 21’inin de kismen memnun oldugu görülmektedir.
-Mesleklerinden memnun olmadiklarini ifade eden ögretmenler arasinda memnuniyetsizlik sebepleri arastirildiginda, ön plana çikan en önemli memnuniyetsizlik nedeni, “Ögretmenlikten elde ettigim gelir yeterli olmadigi için” cevabiyla ön plana çikmaktadir (yüzde 39). Meslek yipratici oldugu için memnuniyetsizliklerini ifade edenlerin orani ise yüzde 23’tür.
-Ankete katilanlara ögretmenligi seçme nedenleri soruldugunda, ilk sirada yüzde 28 oraninda katilimcinin “Topluma ve çocuklara faydali olmak için” cevabini verdigi görülmektedir. Ögretmenlik meslegini çok sevdigi için seçtigini ifade edenlerin orani yüzde 21 iken, ögretmenligi, saygin bir meslek oldugu için seçtigini söyleyenlerin orani yüzde 18 olarak ortaya çikmaktadir.
-Anket sorularini cevaplayan katilimcilarin yüzde 53’ü meslek seçmekle karsi karsiya kalmalari durumunda ögretmenligi yeniden seçeceklerini ifade ederken, yüzde 28’i bu konuda kararsiz olduklarini bildirmislerdir. Sorulari cevaplayan ögretmenlerin yüzde 19’u böyle bir kararla karsi karsiya kalmasi halinde ögretmenlik meslegini seçmeyeceklerini ifade etmislerdir.
-Ögretmenlere kendi tercihlerinin yani sira çocuklarinin meslekleri hakkinda da soru sorulmus ve sorulari cevaplayan ögretmenlerin yüzde 40’inin çocuklarinin ögretmen olmasini istedigi ortaya çikmistir. Ögretmenlerin yüzde 26’si bu konuda kararsiz bir durus sergilerken, yüzde 33’ü de çocuklarinin ögretmen olmasina taraftar olmadiklarini beyan etmislerdir.
-Ankete katilan ögretmenlerin yüzde 58’i hak ettikleri geliri alamadiklarini belirtmektedirler. “Çalistigimin karsiliginda hak ettigim geliri alamadigimi düsünüyorum” yargisina “Kismen katiliyorum” diyenlerin orani yüzde 24 olarak ortaya çikmaktadir. Hak ettigi geliri aldigini düsünen ögretmenlerin orani ise yüzde 18’dir.
-‘Ögretmenlikten aldigim ücret geçinmeme yetiyor’ diyen ögretmenlerin orani sadece yüzde 15 iken, ‘Kismen yetiyor’ diye cevap verenlerin orani yüzde 27’dir. Gelirinin yetmedigini ifade eden ögretmenlerin orani ise yüzde 58 gibi yüksek bir rakam çikmistir.
-Ögretmenlerin yüzde 49’u sinemaya gitmek için bütçe ayiramadiklarini ifade ederken, yüzde 17’si bütçe ayirdiklarini belirtmektedir. Kismen ayirabildiklerini söyleyenlerin orani ise yüzde 34 olarak görülmektedir.
-Ögretmenlerin tatil için bütçelerinden pay ayirip ayirmadiklari soruldugunda, ögretmenlerin yüzde 68’i tatil için bütçelerinden pay ayiramadiklarini belirmektedir. “Aldigim ücretten her yil tatile gitmek için pay ayiriyorum” görüsüne ‘Kismen katiliyorum’ diyenlerin orani yüzde 21 olarak görünürken, tatil için bütçe ayirabilenlerin orani yüzde 11’de kalmaktadir.
-Ögretmenlerin yüzde 52’si iller arasi yer degistirme usullerini dogru bulmadiklarini söylerken, yüzde 48’i ise dogru bulduklarini belirtmektedir.
-Il içi yer degistirme usulleri konusunda düsünceleri sorulan ögretmenlerin yine yüzde 52’si dogru bulmadiklarini dile getirirken, yüzde 48’i dogru bulduklarini açiklamistir.
-Ögretmenlerin, sicil amirlerinin verdigi notlari objektif bulup bulmadiklari sorgulandiginda, sadece yüzde 16’lik bir dilim objektif buldugunu ifade etmistir. Yüzde 47 oraninda bir katilimci “Hayir, objektif bulmuyorum” cevabini vermistir. ‘Kismen objektif buluyorum’ diyenlere baktigimizda yüzde 37 oraninda bir katilimcinin da sicil amirlerinin not verme biçimlerini benimsemediklerini görüyoruz.
-Anket sorularimizi cevaplayan ögretmenlerin yüzde 57’si sözlesmeli ögretmenligin çalisma barisini olumsuz etkiledigini belirtirken, yüzde 13’ü olumlu etkiledigini söylemektedir. Yüzde 30’u ise olumlu ya da olumsuz olarak etkilemedigini ifade etmektedir.
-Ögretmenlerin yönetici atama yönetmeligi hakkinda düsünceleri soruldugunda, yüzde 73’ü “sinav arti performansla olmalidir”, yüzde 12’si “sadece performansla olmalidir”, yüzde 15’i “sadece sinavla olmalidir” cevabini vermektedir.
-Ögretmenlerin yüzde 57’si kariyer basamaklari sinav uygulamasini dogru bulmadiklarini belirtirken, yüzde 43’ü dogru bulduklarini söylemislerdir.
-Ögretmenlerin egitim ögretim sartlarinin nitelikli egitim için yeterli olup olmadigi hakkindaki düsüncelerine basvuruldugunda, yüzde 10 “Evet, yeterli” derken, yüzde 59’u “yeterli olmadigini” belirtmistir. ‘Kismen yeterli’ diyen ögretmenlerin orani ise yüzde 30 olarak ortaya çikmistir.
-Ögretmenlere, yeni müfredata uygun araç-gereçleri temin edip edemedikleri soruldugunda, yüzde 19’u temin ettigini, yüzde 36’si temin edemedigini, yüzde 45’i kismen temin edebildigini ifade etmektedir.
-Ögretmenlerin mesleki gelisimi için yapilan çalismalarin yeterli olup olmadigi sorgulandiginda, ankete katilanlarin yüzde 55’i yapilan çalismalari yetersiz bulmaktadir. Yüzde 12’sinin yeterli, yüzde 33’ünün ise kismen yeterli buldugu görülmektedir.
-Ögretmenlerin mesleki gelisimi için neler yapilmasi gerektigi sorusuna, yüzde 41’inin “Teknolojik gelismelere paralel olarak her yil kurs verilmeli” dedigi görülmektedir. Yüzde 26 oraninda ögretmen, “MEB’in düzenli olarak hizmet içi egitim vermesi gerektigini” ifade etmektedir. Yüzde 20 oraninda bir katilimci ise mesleki kitaplarin aliminda ögretmenler için ödenek ayrilmasi gerektigini belirtmektedir.
-Ögretmenlerin yüzde 32’si toplumun kendilerine deger verdigini, yüzde 27’si toplumun kendilerine deger vermedigini düsünmektedir. Yüzde 41’i ise toplumun ögretmene kismen deger verdigini ifade etmektedir.
-Ögretmenlerin yüzde 52’si MEB’in kendilerine yeterince deger vermedigini düsünmektedir. Kismen deger verdigini düsünenlerin orani yüzde 31 olarak ortaya çikarken, yüzde 17’si MEB’in kendilerine deger verdigini düsünmektedir.
-Ögrencilerin ögretmenlere deger verip vermedigi sorgulandigi, ögretmenlerin yüzde 47’si ögrencilerin ögretmenlere deger verdigini, yüzde 38’i ise ögrencilerin kendilerine kismen deger verdigini ifade etmektedirler. Yüzde 15’lik bir dilimdeki ögretmenler de ‘Hayir, deger vermemektedir’ cevabini vermistir.
-Ögretmenlerin yüzde 51’i medyanin kendilerine deger vermedigini, yüzde 36’si ise medyanin kendilerine kismen deger verdigini ifade etmistir. Yüzde 13’ü deger verildigini dile getirmistir.
-Televizyon dizilerindeki ögretmen profili hakkinda ögretmenlerin düsünceleri alindiginda, ögretmenlerin yüzde 38’i “Dizilerdeki ögretmen tiplemeleri kesinlikle bizi temsil etmiyor” cevabini vermislerdir. “Olumlu taraflari da var ancak yetersiz” diyenlerin orani yüzde 46’dir. Dizilerdeki ögretmen profili “Ögretmenleri yeterince temsil ediyor” diyenlerin orani ise yüzde 11 olarak ortaya çikmistir.
-Ögretmenlerin yüzde 28’ine göre veliler ögretmenlerin tavsiyelerini dikkate aliyor. Yüzde 17’si velilerin kendi tavsiyelerini önemsemediklerini, yüzde 55’i veliler tarafindan kismen önemsendiklerini düsünmektedir.
CHP’nin Samimiyetine Inansak Plaket Verecegiz
Daha sonra basin mensuplarinin sorularini cevaplayan Genel Baskanimiz Ahmet Gündogdu, “CHP’nin samimi olduguna inansak plaket verecegiz” dedi.
Bir soru üzerine, CHP’nin ‘çarsaf açilimi’ni degerlendiren Gündogdu, CHP’nin rozet açilimini rol olmaktan çikartip gerçek hayata uygulamasi durumunda CHP’nin tarihe geçecegini kaydederek, “CHP, milletin degerlerini tokatlamaktan vazgeçsin. Basi örtülünün, basi açigin tamamini kucaklasin. Plaketi, Egitim-Bir-Sen’den, Memur-Sen’den” ifadelerini kullandi.
Parti yöneticilerinin rozet taktiklari bayanlara kendi içlerinden gelen elestirilere cevap verirken bile toplum mühendisligi yaptigini belirten Gündogdu, sosyal demokrat sifatini kullanan CHP’nin basörtüsü ve Ergenekon davasinda takindigi tutumla demokratligi, belediyelerin ögrencilere verdigi burslarin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne basvurarak da sosyalligini ortadan kaldirdigini vurguladi.
Yarginin da ana muhalefet partisinin verdigi her siparisi karsiliyormus gibi bir görüntü verdigini ifade eden Gündogdu, “Darbecilerin buna bir daha tevessül edemeyecegini düsünüyoruz. Fakat yargi devleti ilerliyor” degerlendirmesinde bulundu.
Basin toplantisina Genel Sekreterimiz Halil Etyemez, Genel Mali Sekreterimiz Ahmet Özer, Genel Egitim ve Sosyal Isler Sekreterimiz Esat Tektas, Genel Mevzuat ve Toplu Görüsme Sekreterimiz Ramazan Çakirci ile Memur-Sen Konfederasyonu’na bagli sendikalarin yöneticileri de katildi.
Arastirmanin Tam Metni Için Tiklayiniz
