Ögretmene Ödenen Ücret ve Saglanan Imkanlar Yeterli Degil

Türkiye’de 15 yillik deneyimli bir ögretmen ile yeni baslayan bir ögretmenin ücreti ara- sindaki fark yillik bin 64 dolar iken, bu fark OECD ülkeleri ortalamasinda ilkögretimde 10 bin 477 dolara, ortaögretimde ise 13 bin 283 dolara çikiyor.

Egitim-Bir-Sen Stratejik Aras- tirmalar Merkezi (EBSAM), Ögretmenler Günü dolayisiyla “Ögretmenlerin Demografik, Ekonomik ve Kültürel Durumlari”na iliskin bir rapor hazirladi.  

Buna göre, Türkiye’de resmi kurumlarda 676 bin 120 ögretmenin 67 bin 826’si yönetici, 539 bin 60’i kadrolu ve 69 bin 234’ü sözlesmeli olarak görev yapiyor.

Dogu Anadolu Bölgesi’ndeki ögretmenlerin yüzde 25,7’si, Güneydogu Anadolu Bölgesi’ndeki ögretmenlerin ise yüzde 18,5’i sözlesmeli.

Mart 2010 itibariyle genel bütçe kapsamindaki kamu kurumlarinda istihdam edilen 146 bin 831 sözlesmeli personelin yüzde 46,3’ü Milli Egitim Bakanligi’nda sözlesmeli ögretmen olarak çalisiyor. 2010 yilina kadar toplam 102 bin 749 sözlesmeli ögretmen alimi yapilmistir.

Kadrolu ögretmenlerin yüzde 5,2’si yüksek lisans ögrenimine sahip. Ögretmenlerin yüzde 34,8’i sinif ögretmenligi bransinda.

Türkiye’de 40 yas alti kadrolu ögretmenlerin orani yüzde 70 iken, OECD ülkeleri ortalamasi bu rakamin yarisindan biraz fazladir.

Sözlesmeli ögretmenlerin yüzde 42,9’u, kadrolu ögretmenlerin ise yüzde 79,4’ü evli.

Ögretmenler cinsiyetleri bakimindan degerlendirildiginde, Türkiye’de okul öncesindeki ögretmenlerin yüzde 95,3’ü kadindir. Bu oran, ilkögretimde yüzde 49,8’e, ortaögretimde ise yüzde 41,4’e düsmektedir.

OECD ülkeleri ortalamasina bakildiginda ise, kadin ögretmen orani okul öncesinde yüzde 96,9, ilkögretimde yüzde 80,5, ortaögretimde ise yüzde 53,7’dir.

2010 yilinda 52 bin 526 ögretmen adayi egitim fakültelerinden (Tezsiz yüksek lisans ve diger egitim fakülteleri dahil) mezun olmustur. Söz konusu rakam her yil artmaktadir.

Türkiye, OECD ülkeleri arasinda ögretmene hem en düsük ücreti veren hem de mesleki kidem bakimindan en az ücret artisi veren ülkelerin basinda gelmektedir.

Meslege yeni baslayan bir ögretmenin 1 yillik ücreti 15 bin 180 dolar (Ek dersler dahil), 15 yillik kidemli bir ögretmenin 1 yillik ücreti ise 16 bin 246 dolardir.

Türkiye’de meslege yeni baslamis bir ögretmenin ücreti ile 15 yillik bir ögretmen ücreti arasindaki fark sadece 127 TL, 24 yillik en üst kademedeki bir ögretmenin ücreti arasindaki fark ise 237 TL’dir.

15 yillik deneyimli bir ögretmen ile yeni baslayan bir ögretmenin ücreti arasindaki fark yillik bin 64 dolar iken, OECD ortalamasi ise ilkögretimde 10 bin 477 dolar, ortaögretimde ise 13 bin 283 dolardir.

Türkiye’de meslege yeni baslamis bir ögretmenin ücreti bin 388 TL iken, 24 yillik bir ögretmenin ücreti ise bin 625 TL’dir.

Toplumun dört ana hizmet alani olan egitim, adalet, güvenlik ve saglik kurumlarinda çalisanlarin ücretleri incelendiginde, bir polisin, avukatin veya doktorun aldigi ücretin, ögretmenin aldigi ücretten yüksektir.

Ögretmenler Ekonomik Sikintilari Nedeniyle Kendini Meslegine Verememektedir

Ögretmenin kisisel ve meslekî gelisimleri için ilgi duydugu çesitli etkinliklere (müzik, drama kursu gibi) katilmasi veya ayda bir iki defa sinema ya da tiyatroya gitmesi; kitap, dergi, gazete gibi yayinlari almasi; ailesi ile birlikte tatil yapmasi gibi para gerektiren ihtiyaçlarinin olacagi bir gerçektir. Bu tür ihtiyaçlarin karsilanmasi, mesleki verimliligin artmasinda önem arz etmektedir. Ögretmenlere ödenen ücret ve saglanan diger imkanlarin yeterli olmadigi, ögretmenlerin verdikleri hizmetin karsiligini alamadigi ve toplumsal statüsünün istenilen düzeyde olmadigi görülmektedir.  

Ögretmenler, var olan ekonomik sikintilari nedeniyle kendilerini meslegine verememektedir. Görevlerini en iyi sekilde yapabilmeleri, kisisel ve mesleki gelisimlerinin saglanmasi ve ögretmenlik mesleginin cazip hâle getirilebilmesi için hem ekonomik hem de saglanan imkanlar bakimindan ögretmenin durumunun, toplumda gelir düzeyi yüksek diger temel hizmet alani olan saglik, güvenlik ve adalet çalisanlarinin düzeyine getirilmesi gerekmektedir.

 Raporun Tamami Için Tiklayiniz