Toplu Sözlesme Kanun Tasarisi Meclis’te Kabul Edildi, Kanun Neler Getiriyor?
Yaklasik 2,5 milyon memur ile 1,8 milyon memur emeklisinin aylardir bekledigi ‘Kamu Görevlileri Sendikalari ve Toplu Sözlesme Kanunu,’ Meclis Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Üç gün süren görüsmelerden sonra kabul edilen yasa ile memur ve memur emeklileri ilk kez toplu sözlesme hakki kazandi. Buna göre memurlarin zam miktarinin belirlemede Bakanlar Kurulu’nun yetkisine son verildi. Toplu sözlesmede uzlasma saglanamamasi durumu son sözü ‘Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’ söyleyecek. Artik hükümet toplu sözlesme masasinda alinan kararlari uygulamak zorunda kalacak. Yasanin Cumhurbaskani Abdullah Gül tarafindan imzalanarak Resmi Gazete'de yayimlanmasinin ardindan toplu sözlesme süreci baslayacak. Toplu sözlesme yasasinin ayrintilari ise söyle:
2009 yili toplu görüsmeleri sonunda imzalan mutabakat metninde yer verilen hükme bagli olarak 2010 yili Subat ayinda Abant’ta gerçeklestirilen çalistayla baslattigimiz kamu görevlilerinin toplu sözlesme hakki süreci “Toplu sözlesmeye de toplumsal sözlesmeye de evet” sloganiyla destek verdigimiz 12 Eylül 2010 referandumuyla anayasal hakka dönüstü. Anayasa degisikligi çerçevesinde dört çalistay ve bilimsel toplantilar sonucunda kanun teklifi taslagi hazirlayarak sürece katki saglamaya devam ettik. 12 Haziran 2011 seçimleri ve 61. Hükümetin olusmasi sonrasinda gerçeklestirilen üçlü danisma kurulu toplantilarinda görüs, öneri ve taleplerimizi dile getirdik. Bu toplantilar sonucunda hazirlanan kanun tasarisinin meclise sevki sonrasinda da ilgili meclis komisyonlari çalismalarina katildik ve basta hizmet kolu toplu sözlesmesi olmak üzere birçok hususun tasariya eklenmesini sagladik.Emniyet ve silahli kuvvetler bünyesinde çalisan kamu görevlileri ile Cumhurbaskanligi, Meclis ve MGK’da görev yapan kamu görevlilerinin sendika üyesi olma yasagini son vermemesi, toplu sözlesme kapsamini sinirlayabilecek hükümler içermesi gibi eksik yönleri bulunan kanun degisikligi asagidaki hususlari içermektedir.
ILK TOPLU SÖZLESME DÜZENININ GETIRDIGI HÜKÜMLER
* 4688 sayili Kanunun adi; “Kamu Görevlileri Sendikalari Ve Toplu Sözlesme Kanunu” olarak degistirilmistir.
* Kamu kurum ve kuruluslarinda isçi statüsü disindaki kadro ve pozisyonlarda görev yapan herkes kamu görevlisi sayilacaktir.
* Aday ya da deneme süresinde olan memurlar da sendikalara üye olabilecek.
* 100 ve daha fazla kamu görevlisinin çalistigi isyerlerinin en üst amirleri ile yardimcilari ve kamu kurum ve kuruluslarinin güvenlik görevlileri sendikalara üye olabilecek.
* Toplu Sözlesme primi, Toplu Sözlesme ikramiyesi adini alacak.
* Sendika kurucusu olmak için en az 2 yil kamu görevlisi olma sarti kaldirildi.
* Sendika ve Konfederasyonlar istege bagli organlar kurabilecekler ve Genel Kurul hariç olmak üzere zorunlu organlarin yetkilerini devredebilecekler.
* Sendika subeleri, üye sayisi bini asan sendikalar ve konfederasyonlar genel kurullarini delegelerle yapabilecekler.
* Olagan Genel Kurullarin süresi azami dört yila çikarildi.
* Sendika ve Konfederasyonlar faaliyet, denetleme raporlari ile bütçe önerilerini delegelerine yazili veya elektronik ortamda gönderebilecek ve internet sitesinden ilan edecekler.
* Sube açma ve sube olma sartlarini kaybeden subeleri kapatma konusunda yönetim kurullari yetkilendirilebilecek.
* Sendika ve Konfederasyonlar yetkili merciler ve mahkemelerce düzeltilmesi istenen tüzük hükümlerinin degistirilmesi konusunda yönetim kuruluna yetki verilebilecek.
* Sendika ve Konfederasyonlar dogal afet durumlarinda kamuya yararli dernekler ile vergi muafiyeti taninan vakiflar araciligiyla da ayni ve akdi yardim yapabilecek.
* Sendika ve Konfederasyonlar afete ugrayan bölgelerde konut ve saglik tesisi kurabilecekler.
* Sube, Sendika ve Konfederasyon yönetim kurulu üyeliklerine seçilenlerin bu görevleri nedeniyle ayliksiz izne ayrilma istegine iliskin 30 günlük süre sinirlamasi kaldirildi.
* Denetleme Kurullari en az 3 en fazla 5 denetçiden olusacak.
* Sendika ve Konfederasyonlar uluslararasi kurulus kurabilecekler
* Sendikalar il ve ilçe temsilcilikleri kurabilecek
* Üye sayisi 100 olan il ve üye sayisi 50 olan ilçe temsilcileri haftada 4 saat sendikal izin kullanabilecekler.
* Toplu Sözlesme kapsami disindaki konularda istisari karalar almak Kamu Personeli Dayanisma Kurulu olusturulacak.
* Kamu Personeli Danisma Kurulunda kamu görevlilerini en çok üyeye sahip 3 konfederasyon genel baskani ile hizmet kollarindaki yetkili sendika baskanlari temsil edecek.
* Isyerinde en fazla üyeye sahip sendika disindaki sendikalar sendika isyeri temsilcisi belirleyebilecek.
* Isyerinde çalisan sayisi 200’e kadar ise 1, 201-600 arasi ise en çok 2, 601-1000 ise en çok 3, 1001- 2000 ise en çok 4, 2000'den fazla ise en çok 5 isyeri sendika temsilcisi belirlenecek
* Isyeri sendika temsilcilerinin sendika izinleri haftada 2 saatten 4 saate çikarildi.
* Sendikaya üye olan ve üyelik ödenti kesilen kamu görevlilerinin listesi kurumsal düzeyde duyurulabilecek diger araçlarla da ilan edilecek.
* Toplu Sözlesme, Kamu Görevlilerinin mali ve sosyal haklarini düzenleyen mevzuat hükümleri dikkate alinarak kamu görevlilerine uygulanacak katsayi ve göstergeler, aylik ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, ek ödeme, toplu sözlesme ikramiyesi, fazla çalisma ücreti, harcirah, ikramiye, dogum, ölüm ve aile yardimi ödenekleri, cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardimlari ile kanunda ismen sayilmayan diger mali ve sosyal haklari kapsayacak.
* Toplu Sözlesmenin kapsaminda yer alacak konulardan kamu görevlilerinin bütününü ilgilendiren hususlar Genel Toplu Sözlesme kapsaminda görüsülecek.
* Görev yapilan hizmet koluna mahsus mali ve sosyal haklar Hizmet Kolu Toplu Sözlesmesi kapsaminda görüsülecek.
* Yerel yönetimler hizmet kolunda görev yapan kamu görevlileri genel ve hizmet kolu toplu sözlesmesinin yaninda, “Sosyal Denge Tazminati Sözlesmesi” ile belirlenecek tazminattan da yararlanabilecek.
* Toplu Sözlesme iki mali yil için geçerli olacak.
* Sendika üyesi kamu görevlileri Toplu Sözlesme hükümlerinin tamamindan, Sendika üyesi olmayan kamu görevlileri ise toplu sözleseme ikramiyesi hariç toplu sözlesme hükümlerinden yararlanabilecekler.
* Emekli kamu görevlileri, Toplu Sözlesme de belirlenen aylik ve taban aylik katsayilarinin emekli maaslarina yansitilmasi suretiyle Toplu Sözlesmeden faydalandirilacak.
* Toplu Sözlesme görüsmeleri Kamu Isveren Heyeti ile Kamu Görevlileri Sendikalari Heyeti arasinda yapilacak.
* Toplu Sözlesmede Kamu Isveren Heyeti; DPB’nin bagli oldugu Bakan Baskanliginda, Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligi, Kalkinma Bakanligi, Maliye Bakanligi, Içisleri Bakanligi ve heyet baskaninca uygun görülen diger bakanlik temsilcileri ile Hazine Müstesarligi ve DPB temsilcilerinden olusacak.
* Kamu Görevlileri Sendikalari Heyeti;
— En fazla üyesi olan konfederasyon tarafindan belirlenecek Heyet Baskani,
— Hizmet kollarinda yetkili sendikalari tarafindan belirlenecek birer temsilci,
— Üye sayisi bakimindan ilk üç konfederasyon tarafinda belirlenecek birer temsilci,
olmak üzere toplam 15 üyeden olusacak
* Genel Toplu Sözlesmeyi Kamu Isveren Heyet Baskani ile Kamu Görevlileri Sendikalari Heyet Baskani imzalayacak.
* Hizmet Kolu Topu Sözlesmelerini kamu isveren heyet baskani ile ilgili hizmet kolunda yetkili olan sendikanin temsilcisi imzalayacak
* Sosyal Denge Tazminat Sözlesmesini belediyelerde belediye baskani ve belediyelerde en çok üyeye sahip sendikanin temsilcisi, il özel idarelerinde ise vali ile il özel idarelerinde en çok üyeye sahip sendika temsilcisi imzalayacak
* Toplu Sözlesme Görüsmeleri son rakami tek olan yillar olmak üzere iki yilda bir yapilacak.
* Genel Toplu Sözlesme teklifleri Kamu Görevlileri Sendikalari Heyet Baskani (en çok üyeye sahip konfederasyon) tarafindan hazirlanacak.
* Hizmet Kolu Toplu Sözlesme teklifleri Kamu Görevlileri Sendikalari Heyetindeki ilgili hizmet kolu temsilcileri (Hizmet kolunda yetkili sendika) tarafindan hazirlanacak.
* Sosyal Denge Tazminati Sözlesmesinin tavan tutari yerel yönetim hizmet kolu toplu sözlesmesi ile belirlenecek.
* Toplu Sözlesme Görüsmeleri Agustos ayinin ilk is günü baslayacak ve en geç – kamu görevlileri hakem kurulu karari dâhil olmak üzere- Agustos ayinin son is günü bitecek.
* Toplu Sözlesme metni, Genel Toplu Sözleseme ve Hizmet Kolu Toplu Sözlesmeleri olmak üzere ayri ayri olusturulacak.
* Genel Toplu Sözlesme görüsmelerinde uzlasmazlik çikmasi halinde Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'na, Kamu Görevlileri Sendikalari Heyet Baskani (en çok üyeye sahip konfederasyon) Ile Kamu Isveren Heyet Baskani basvurabilecek.
* Hizmet Kolu Toplu Sözlesmelerinde uzlasmazlik çikmasi halinde Kamu Görevlileri Hakem Kurulu'na, Kamu Görevlileri Sendikalari Heyetindeki ilgili hizmet kolu temsilcileri (Hizmet kolunda yetkili sendika) ile Kamu Isveren Heyet Baskani basvurabilecek.
* Kamu Görevlileri Hakem Kurulu;
- Yargitay, Danistay, Sayistay baskan, baskanvekili, baskan yardimcisi, daire baskanlari arasindan bakanlar kurulunca baskan olarak seçilecek üye,
- Kalkinma Bakanligi, Maliye Bakanligi, Devlet Personel Baskanligi, Hazine Müstesarligindan birer olmak üzere 4 üye,
- En fazla üyeye sahip olan Konfederasyondan 2, ikinci ve üçüncü olan Konfederasyonlardan birer üye olmak üzere toplam 4 üye,
- Üniversite ögretim üyeleri arasindan Bakanlar Kurulunca dogrudan seçilecek 1, Konfederasyonlar tarafindan önerilen 7 aday arasindan Bakanlar Kurulu tarafindan seçilecek 1 olacak sekilde akademisyen 2 üye
olmak üzere 11 üyeden olusacak.
* Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, kendisine yapilan basvuruyu 5 is günü içerisinde karara baglayacak.
* Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararlari kesin ve Toplu Sözlesme hükmünde olacak.
* Sosyal Denge Tazminati Sözlesmeleri için Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na basvurulamayacak.
* 2012 ve 2013 yillarini kapsayacak Toplu Sözlesme görüsmelerine kanunun yürürlüge girdigi tarihten itibaren bir ay içerisinde baslanacak, görüsmelere katilacak sendika ve konfederasyonlar için Temmuz 2011’de ilan edilen üye sayilari baz alinacak.
* 2012 yilina mahsus olmak üzere üye sayilarinin tespitinde 15 Haziran tarihi esas alinacak ve yapilan tespit islemi 10 Agustos 2012 tarihine kadar Resmi Gazete'de ilan edilecek.
* Uygulamaya yönelik yönetmelik bir ay içinde yürürlüge girecek.
